Bảo an, hay còn gọi là bảo vệ, là một trong những ngành nghề thiết yếu và không thể thiếu trong xã hội hiện đại. Vậy bảo an là nghề gì? Công việc của họ không chỉ là giữ gìn sự an toàn mà còn là một phần quan trọng trong hệ thống bảo vệ tổng thể của các doanh nghiệp, tổ chức, hay cá nhân. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá sâu hơn về nghề bảo an từ khái niệm cơ bản, yêu cầu công việc đến những thử thách mà những người làm trong ngành này phải đối mặt.
Khi làm công việc bảo an yêu cầu người làm phải có kỷ luật nghiêm ngặt, phản xạ nhanh, hiểu biết về pháp lý và khả năng xử lý tình huống linh hoạt. Trong xã hội hiện đại, khi nhu cầu về an ninh ngày càng trở nên thiết yếu, nghề bảo an thực sự đóng vai trò tiên quyết trong bảo vệ tài sản, tính mạng và trật tự cho hàng nghìn tổ chức, doanh nghiệp và hộ gia đình.

Khái niệm về nghề bảo an là nghề gì?
Nghề bảo an là một công việc đòi hỏi sự chuyên môn cao, với những người làm nghề này được đào tạo bài bản về kỹ năng bảo vệ. Nhiệm vụ của họ là đảm bảo an toàn cho tài sản, con người và duy trì trật tự tại các khu vực được phân công. Theo Luật An ninh tư nhân của Việt Nam, bảo an là “người lao động có trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, được sử dụng để thực hiện một số dịch vụ bảo vệ theo quy định của pháp luật.”
Khác với nhiều nghề nghiệp khác, công việc bảo an yêu cầu sự kết hợp giữa kiến thức pháp luật, khả năng thể chất, kỹ năng quan sát và phản xạ nhanh nhạy. Những người làm nghề này chính là tuyến phòng thủ đầu tiên, có vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn các mối đe dọa, bảo vệ tài sản và đảm bảo an toàn cho con người.
Sự khác biệt giữa bảo an, bảo vệ và an ninh
Mặc dù các thuật ngữ “bảo an”, “bảo vệ” và “an ninh” đôi khi được sử dụng thay thế cho nhau, nhưng thực tế, mỗi từ có một ý nghĩa và phạm vi riêng biệt. Có thể phân biệt như sau:
- Bảo vệ (Guard): Đây là công việc liên quan đến việc trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ như canh gác, kiểm soát tại một vị trí bảo vệ mục tiêu cố định. Công việc này thường tập trung vào các hành động thực tế và mang tính chất phòng ngừa.
- Bảo an (Security): Phạm vi của bảo an rộng hơn so với bảo vệ, không chỉ bao gồm công tác bảo vệ mà còn liên quan đến các hoạt động giám sát, đánh giá rủi ro và xây dựng hệ thống an ninh tổng thể. Người làm nghề bảo an thường phải có khả năng quản lý sự cố và tư duy chiến lược trong công tác an toàn.
- An ninh (Public Security): Đây là khái niệm rộng lớn hơn, chủ yếu được dùng để chỉ lực lượng công an, cảnh sát có nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia và trật tự xã hội, bao gồm các hoạt động bảo vệ cộng đồng và xử lý các vấn đề an ninh cấp quốc gia.

Cơ sở pháp lý và quy định liên quan về nghề bảo an ở Việt Nam
Ngoài quan tâm đến bảo an là nghề gì? Cơ sở pháp lý và quy định liên quan về nghề bảo an ở Việt Nam cũng là chủ đề được nhiều người quan tâm. Công tác bảo an, hay còn gọi là bảo vệ, tại Việt Nam được điều chỉnh bởi nhiều văn bản pháp lý và nghị định, với các quy định rõ ràng về nghiệp vụ, huấn luyện, trách nhiệm của lực lượng bảo vệ cũng như điều kiện kinh doanh dịch vụ bảo vệ.
Cụ thể, Nghị định 06/2013/NĐ-CP quy định về nghiệp vụ bảo vệ đối với các cơ quan, doanh nghiệp. Văn bản này xác định rõ yêu cầu về nghiệp vụ, huấn luyện và trách nhiệm của lực lượng bảo vệ tại các tổ chức, doanh nghiệp. Ngoài ra, Nghị định 96/2016/NĐ-CP cũng quy định điều kiện về an ninh, trật tự đối với một số ngành nghề kinh doanh có điều kiện, trong đó có dịch vụ bảo vệ. Nghị định này nêu rõ các yêu cầu về hoạt động kinh doanh dịch vụ bảo vệ và trách nhiệm của tổ chức cung cấp dịch vụ.
Các văn bản pháp lý mới, chẳng hạn như những cập nhật từ năm 2024, tiếp tục đưa ra các quy định chi tiết hơn về tổ chức, mẫu biểu, công tác huấn luyện và trang bị cho lực lượng bảo vệ. Những quy định này yêu cầu công tác huấn luyện phải được thực hiện bởi cơ quan có thẩm quyền, người làm bảo vệ phải có chứng nhận nghiệp vụ hợp lệ, và các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ bảo vệ phải đảm bảo đáp ứng các điều kiện về nhân sự, trang thiết bị cũng như trách nhiệm pháp lý.
Do đó, khi tuyển dụng hoặc chọn lựa đội ngũ bảo vệ, các doanh nghiệp và cá nhân cần nắm rõ và tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành để đảm bảo hoạt động bảo vệ an toàn, hiệu quả.

Công việc chính mỗi ngày của nhân viên làm nghề bảo an là gì?
Công việc chính mỗi ngày của nhân viên làm nghề bảo an là gì? Công việc hàng ngày của một nhân viên bảo an rất đa dạng, từ những nhiệm vụ đơn giản đến những tình huống phức tạp, không chỉ là việc đứng gác mà là một quy trình bài bản nhằm đảm bảo an toàn cho mọi người và tài sản.
Nhiệm vụ tuần tra và giám sát
Nhân viên bảo an thường xuyên thực hiện các vòng tuần tra theo lộ trình cố định trong khu vực được giao. Họ kiểm tra các cửa ra vào, cửa sổ, cũng như các khu vực ít người qua lại để phát hiện dấu hiệu bất thường. Ngoài ra, họ còn giám sát hệ thống camera an ninh, hệ thống báo cháy, báo khói để nhanh chóng nhận diện sự cố và cảnh báo kịp thời.
Nhiệm vụ tại trạm kiểm soát ra vào
Đây là nhiệm vụ dễ nhận thấy nhất và yêu cầu sự tập trung cao. Nhân viên bảo an kiểm soát người và phương tiện ra vào khu vực, bao gồm việc kiểm tra thẻ ra vào, giấy tờ tùy thân, hướng dẫn khách đến làm việc, và kiểm tra hàng hóa vận chuyển ra vào để ngăn ngừa mất mát tài sản. Họ là bộ mặt đầu tiên, thể hiện sự chuyên nghiệp của tòa nhà hoặc công ty.
Ứng phó với các tình huống sự cố, khẩn cấp
Khi sự cố xảy ra, nhân viên bảo an là lực lượng đầu tiên có mặt để xử lý. Họ được huấn luyện để ứng phó với các tình huống khẩn cấp như hỏa hoạn (sử dụng bình chữa cháy, hướng dẫn sơ tán), y tế (sơ cứu ban đầu), thiên tai, hoặc các vụ xâm nhập, trộm cắp. Họ có nhiệm vụ báo động, ngăn chặn sự việc và giữ ổn định hiện trường cho đến khi lực lượng chức năng như cảnh sát hay cứu hỏa có mặt.
Báo cáo và ghi chép công việc
Công việc chính mỗi ngày của nhân viên làm nghề bảo an là gì? Mọi sự việc xảy ra trong ca trực đều được nhân viên bảo an ghi chép chi tiết vào sổ nhật ký công việc. Các báo cáo này bao gồm thời gian tuần tra, các sự kiện bất thường, sự xuất hiện của người lạ, sự cố đã xử lý… Đây là tài liệu quan trọng giúp quản lý công việc hiệu quả và là bằng chứng cần thiết nếu có tranh chấp hoặc điều tra sau này.

Yêu cầu cơ bản đối với nhân viên bảo an
Điều kiện tuyển dụng
- Là công dân Việt Nam, đủ 18 tuổi trở lên.
- Lý lịch rõ ràng, phẩm chất đạo đức tốt.
- Trình độ học vấn: Tốt nghiệp cấp 2, ưu tiên có bằng cấp 3 trở lên.
- Không có tiền án, tiền sự hoặc mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
Kỹ năng cần thiết
- Khả năng quan sát và phản ứng nhanh: Cần có sự nhạy bén và tập trung để phát hiện các tình huống bất thường.
- Kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống: Có khả năng giao tiếp rõ ràng, xử lý tình huống một cách hiệu quả và hòa nhã.
- Kiến thức về phòng cháy chữa cháy và sơ cứu y tế: Nhân viên bảo an cần biết cách ứng phó với hỏa hoạn và xử lý các tình huống y tế khẩn cấp.
- Sử dụng thiết bị an ninh và công nghệ: Thành thạo trong việc sử dụng các thiết bị an ninh, máy tính và hệ thống camera giám sát.
Phẩm chất cần có
- Trung thực và liêm khiết: Đảm bảo tính minh bạch và đáng tin cậy trong công việc.
- Cẩn thận và kiên trì: Làm việc tỉ mỉ, chú ý đến từng chi tiết nhỏ và kiên định trong các nhiệm vụ.
- Bình tĩnh và kiểm soát cảm xúc: Có khả năng giữ bình tĩnh và xử lý tình huống một cách lý trí, dù trong tình huống căng thẳng.
- Tinh thần trách nhiệm cao: Có trách nhiệm với công việc, luôn hoàn thành nhiệm vụ một cách tận tâm và chuyên nghiệp.
Thách thức và khó khăn của nghề bảo an
- Rủi ro về an toàn cá nhân: Bảo an có thể phải đối mặt với các tình huống bạo lực hoặc vũ trang, đe dọa tính mạng. Hàng trăm ca thương tích và tử vong mỗi năm yêu cầu bảo an trang bị kỹ năng tự vệ và tuân thủ quy trình an toàn.
- Áp lực tâm lý và tinh thần: Công việc căng thẳng, đối mặt với nguy hiểm và yêu cầu bình tĩnh có thể gây stress kéo dài. Ca làm việc đêm cũng ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Kỹ năng quản lý stress và lối sống lành mạnh là cần thiết.
- Định kiến xã hội: Nghề bảo an thường bị xem nhẹ, cho là công việc đơn giản, thiếu trình độ. Điều này ảnh hưởng đến lòng tự trọng và giảm sức hút với lao động chất lượng. Cần thay đổi nhận thức xã hội và nâng cao đào tạo, đãi ngộ.

FAQs – Câu hỏi thường gặp về bảo an là nghề gì?
- Làm bảo an có cần bằng cấp gì không? Không cần bằng cấp đại học hay cao đẳng, nhưng bắt buộc phải có chứng chỉ nghiệp vụ bảo vệ do cơ quan công an địa phương cấp. Khóa học thường kéo dài 1-3 tháng, bao gồm lý thuyết và thực hành.
- Cơ hội thăng tiến trong nghề bảo an như thế nào? Nếu làm việc tốt, nhân viên bảo an hoàn toàn có thể được đề bạt lên các vị trí tổ trưởng, giám sát hoặc chuyển sang mảng quản lý an ninh chuyên nghiệp.
- Nhiệm vụ quan trọng nhất của bảo an là gì? Các nhiệm vụ cốt lõi gồm kiểm soát ra vào, tuần tra – giám sát, bảo vệ hiện trường – tài sản, báo cơ quan chức năng khi có vụ việc, và thực hiện PCCC đúng quy định.
- Bảo an có được trang bị vũ khí không? Theo quy định của pháp luật Việt Nam, bảo an không được trang bị vũ khí quân dụng. Họ chỉ được trang bị các công cụ hỗ trợ cần thiết cho công việc như bộ đàm, đèn pin, gậy tự vệ (theo quy định), áo giáp (nếu cần thiết) và các thiết bị hỗ trợ khác được cấp phép.
Trên đây là những thông tin mà bảo vệ Bảo Việt đã tổng hợp giúp bạn hiểu rõ bảo an là nghề gì? Cũng như những thông tin cần biết liên quan. Nghề bảo an đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao an toàn xã hội và bảo vệ tài sản cá nhân, tổ chức. Với sự phát triển nhanh của công nghệ và xã hội, nghề bảo an càng có nhiều triển vọng phát triển và góp phần không nhỏ trong duy trì trật tự, an ninh. Đây là một lựa chọn nghề nghiệp phù hợp cho những ai muốn làm việc trong môi trường năng động và có trách nhiệm cao.

